Những câu chuyện có tính cách giáo dục

“Đức Phật thường đi khất thực vào xóm của Bà-la-môn. Các đệ tử Bà-la-môn thấy Phật khất thực, họ đem cơm cúng dường. Ngài đến cội cây ngồi ăn, sau đó thuyết pháp cho họ nghe. Kết quả họ xin quy y theo Phật. Qua đôi ba lần, xóm đó từ từ chuyển thành Phật tử hết. Các thầy Bà-la-môn tức quá, chờ Đức Phật vào làng khất thực, họ theo sau kêu tên Phật ra chửi rất thậm tệ. Chửi thì chửi Phật cũng cứ ung dung đi, không trả lời chi hết. Chịu hết nổi, vị thầy Bà-la-môn kia chặn đầu Ngài hỏi:
-Cồ-đàm, ông có nghe tôi chửi không?

Phật nói:
-Nghe.
-Nghe sao không trả lời?

Phật đáp:
- Như nhà ông có giỗ mời thân quyến tới dự. Khi cúng kính xong, quà còn nhiều nên ông phân chia để tặng họ. Những thân quyến không nhận, vậy những món quà đó thuộc về ai?
-Tôi tặng mà người ta không nhận thì nó thuộc về tôi, chớ về ai?

Phật nói:
-Cũng vậy, ông chửi mà ta không nhận thì những lời ấy thuộc về ai?

Các thầy Bà-la-môn cảm thấy xấu hổ.

2. Ác Lai, Ác Báo

Ngày xưa có một anh thợ câu nọ có tính tàn ác, thường bỏ thuốc độc xuống các khe suối để cá chết nổi lên.

Hôm nọ, tình cờ anh ta gặp một con lươn bạch tại khe suối.

Dân trong làng bảo:
- Không nên, con lươn bạch này tu lâu năm rồi...

Vì bản chất độc ác, anh ta đem thuốc ra, toan bỏ xuống nước.

Có ông thầy chùa chạy đến nài nỉ:
- Nếu vậy cậu giết tôi còn hay hơn.

Anh nọ nói:
- Nếu ông có đói thì tôi cho ông ăn chứ tôi cương quyết giết con lươn này...

Anh ta mời thầy chúa về nhà, đãi bữa cơm chay. Mãn buổi cơm, anh ta ra suối bỏ thuốc độc. Thuốc pha vào nước suối đỏ ngầu. Trong nháy mắt, con lươn nọ trồi lên lờ đờ như điên dại. Lạ thay trong bụng con lươn có mấy món đồ chay đã đãi ông thầy chùa khi nãy.

Dân làng xôn xao bàn tán, cho rằng ông thầy chùa chính là con lươn trá hình.

Từ đó anh thợ câu lấy làm e ngại. Vợ anh có thai. Lớn lên, đứa con đau ốm liên miên, báo hại anh thợ câu phải tan gia bại sản mà chạy thuốc cho nó.

3. Biết nghe sẽ chiếm được lòng kẻ thù

Khi có ai tức tối phản đối lại chúng ta, chúng ta hãy thành thật lắng tai nghe họ nói, và cuối cùng, thế nào họ cũng không còn thù hằn tức giận chúng ta nữa.

Người kia thuật câu chuyện sau đây.

Tôi mua một bộ áo về. Khi mặc, màu đen lan ra nhớp cả cổ áo trong. Tôi đem áo đến tiệm mua và phân phô.

Cô bán hàng thứ nhất, không chịu nghe tôi nói cho hết, trả lời xẳng: “Ai mua áo ở đây về cũng tốt cả, không thấy ai phàn nàn.”

Cô bán hàng thứ hai, cũng không biết nghe, lên tiếng chê tôi: “Tại mới nhuộm như vậy đó, ông không biết sao?”

Tôi tức tối, định liệng bộ áo lại trước mặt hai cô bán hành nầy và đùng đùng ra về. Thình lình, ông chủ đến. Ông xin tôi nói, và ông lằng nghe tôi từ đầu đến cuối, không ngắt một lời. Hai cô kia cũng nói xen vào nhưng ông bẻ lý họ và bênh vực tôi. Rồi ông xin lỗi tôi: “Xin ông cho chúng tôi biết ý ông thế nào để chúng tôi làm theo.”

Trước, tôi định sừng sộ, nay, tôi mềm dịu: “Tôi chỉ muốn hỏi ông nó còn ra màu đến lâu mau nữa?”

Ông chủ khuyên tôi về bận thử một tuần.

Tuần sau, nó không còn ra màu nữa. Và từ đó, tôi hết sức tín nhiệm tiệm nầy.

4. Uy tín và sức lôi kéo của vị lãnh đạo thật lạ lùng là dường nào!

Tháng chín năm 1862, trong cuộc nội chiến Nam Bắc của Hoa Kỳ, quân đội phương Bắc bại trận và rút lui.

Đứng trước sự kiện này, các nhà cầm đầu quân đội phương Bắc lúc bấy giờ, tỏ ra vô cùng lo âu. Họ thấy trước chắc chắn một cuộc thất bại rất nặng nề. Và họ bất lực, không tìm ra được một giải pháp nào để chuyển bại thành thắng

Bỗng tổng thống Lincoln nhớ đến một người: đó là vị tướng đã hồi hưu, Mc Clellan. Vị tướng này đã từng huấn luyện binh sĩ phương Bắc chiến đấu. Binh sĩ quý mến ông, khâm phục ông. Tổng thống Lincoln muốn cho tướng Mc Clellan này đi gặp các binh sĩ bại trận của mình đang rút lui, và truyền cho họ sự nhiệt tình, sức mạnh và niềm hy vọng.

Mc Clellan chấp nhận sứ mệnh này. Ông xuống ngay tiểu bang Virginia để chỉ huy đám binh phương Bắc bại trận, đang rút lui, rã rời tơi tả.

Leo lên một con ô mã to lớn, Mc Clellan một mình phóng ngựa trên những nẻo đường cát bụi ở vùng Virginia.

Gặp đoàn quân bại trận đang thất thểu rút lui, Mc Clellan giơ nón lên cao vẫy tay chào họ một cách vui vẻ. Ông nói to lên những lời can đảm để động viên họ. Và ông chỉ tay thẳng về phía trước mặt ông, giục họ quay lui chiến đấu.

Và phép lạ đã xảy ra: đoàn quân đang lê bước nặng nề một cách thê thảm trong cuộc rút lui nhục nhã này, bỗng bắt đầu được hồi sinh.

Thấy vị chỉ huy mà mình yêu mến và khâm phục, họ la hét ầm ỹ, ném tung mũ, nón và túi vải lên trên không.

Họ hăng hái quay lui chiến đấu cùng với vị chỉ huy của mình.

Và đoàn quân này, trước đây đã thảm bại, thì nay đánh đâu, thắng đó.

Uy tín và sức lôi kéo của vị lãnh đạo thật lạ lùng là dường nào!

5. Người mẹ: nhà giáo dục tuyệt vời nhất!

Trên đời này, một trong những sự nghiệp cao quý nhất, là sự nghiệp của người mẹ.

Nhà họa sĩ vẽ cái đẹp lên bức tranh, nhà điêu khắc chạm vẻ đẹp trên đá gỗ, nhà văn sĩ, nhà thi sĩ diễn cái đẹp ra trong lời nói, nhà nhạc sĩ ghi cái đẹp ra trong nốt nhạc, còn người mẹ tạo nên những con người đẹp đẽ, tạo nên lịch sử tốt đẹp của loài người.

Một nhà giáo dục danh tiếng kia hỏi một bà góa:

- “Bà có 10 đứa con. Khi chồng chết, đứa con lớn nhất của bà chưa đầy 15 tuỗi. Khi chồng bà chết, tiền của trong gia đình của bà lúc đó rất eo hẹp. Vậy sao bây giờ, các con trai của bà đều làm nên sự nghiệp, các con gái bà đều sống hạnh phúc vui vẻ. Cứ sự thường, giữa bao nhiêu khó khăn, buổn phiền, đau khỗ, túng thiếu như vậy, tôi chắc bà đã phải thất vọng nhiều lần lắm chứ?”

Bà góa này trả lời đơn sơ:

- “Tôi tin vào Chúa. Tôi cầu nguyện với Chúa. Tôi thấy tôi phải tu chỉnh đời mình, phải cải tạo đời sống tôi cho đạo đức hơn, phải tập cho có nhiều đức tính. Nói tóm lại, tôi phải tự sửa mình.”

Nhà giáo dục kia hỏi tiếp:

- “Thế bà có làm gì khác nữa không, mà con cái bà nên tốt như vậy?”

Bà góa này cũng trả lời lại một cách đơn sơ:

- “Tôi tự cố gắng sửa mình, tôi cố gắng nên tốt, và tôi cũng không ngờ rằng con cái tôi cứ bắt chước tôi mà tốt theo lên.”

Bà góa này, người mẹ này, truyền những đức tính tốt cho các con trai con gái của bà.

Bà truyền mà bà không biết. Và bà này cũng không biết mình là một nhà giáo dục tuyệt vời nhất, một nhà giáo dục hết sức vĩ đại, đã tạo cho con cái mình có những đức tính và sức mạnh cần thiết để chúng trở nên những con người đáng phục.

6. Một người cha truyền lại cho con một gia tài lớn lao nhất.

Một nhà văn kia kể lại rằng:

- Mỗi ngày, ba tôi đem một tấm ván dài ra, bắt tôi dùng con dao nhỏ, rạch lên đó một cái. Chỉ có thế thôi.

Tôi thật vô cùng ngạc nhiên, nhưng ba tôi không hề hé môi giải thích.

Tôi cứ tiếp tục rạch mỗi bữa vào chỗ cũ như vậy, và cuối cùng, sau mấy trăm ngày, tấm ván đứt ra làm hai.

Bấy giờ, ba tôi vịn vai tôi mà bảo rằng: “Con thấy không. Với sự bền chí cầm con dao bé nhỏ này, cưa mỗi ngày một cái, con có thể làm cho tấm ván dày, đứt ra làm hai. Bao nhiêu việc đời, cũng chỉ như thế thôi. Người ta, nếu biết quyết chí mỗi ngày, làm mãi công việc mà mình đeo đuổi, thì ắt phải có ngày thành công. Đó là bài học luyện chí mà ba nghĩ là một gia tài lớn lao nhất mà ba truyền lại cho con vậy”.

Giang_Vu sưu tầm